تره یکی از سبزی‌های پرمصرف و محبوب در سفره‌های ایرانی است. این سبزی خوش‌عطر علاوه بر مصرف به صورت سبزی خوردن، در غذاهایی مثل آش، سوپ، کوکو و انواع خوراک‌ها کاربرد دارد. خوشبختانه کاشت تره در خانه بسیار ساده است و حتی اگر هیچ تجربه‌ای در باغبانی نداشته باشید، می‌توانید با چند گلدان کوچک همیشه تره تازه و ارگانیک در دسترس داشته باشید.

در این مطلب، به صورت مرحله به مرحله آموزش می‌دهیم که چطور تره را در گلدان یا فضای کوچک خانه پرورش دهید.

چرا کاشت تره در خانه؟

تازه و سالم بودن: سبزی‌هایی که در خانه پرورش می‌دهید، بدون کود و سم شیمیایی هستند و ارزش غذایی بالاتری دارند.

صرفه‌جویی: با یک بار کاشت، می‌توانید چندین بار برداشت داشته باشید.

زیبایی و نشاط: گلدان‌های سبز تره، نمای دلنشینی به آشپزخانه یا بالکن می‌دهند.

آسان بودن: برخلاف بعضی سبزی‌ها، تره نیازی به مراقبت‌های پیچیده ندارد.

شرایط ایده‌آل برای کاشت تره

بذر: بذرهای تره کوچک، سیاه یا قهوه‌ای تیره و دارای سطح صاف یا کمی چروکیده هستند. قدرت جوانه‌زنی بذرها به شرایط نگهداری و تازگی آن‌ها بستگی دارد. اندازه بذر‌ها باید یکنواخت باشد باشد. گونه‌های مختلفی از تره داریم، از جمله تره ایرانی که گونه‌ای کوچک‌تر با طعم تندتر است. تره‌فرنگی که بزرگ‌تر و ملایم‌تر است و بیشتر در اروپا مصرف می‌شود. تره کوهی هم خودرو است و در مناطق کوهستانی ایران یافت می‌شود.  

زمان کاشت: بهترین زمان برای کاشت بذر تره در مناطق معتدل اواخر زمستان یا اوایل بهار و در مناطق گرمسیر اواسط پاییز تا اوایل زمستان است.

نور: تره برای رشد مطلوب به حداقل ۵ تا ۶ ساعت نور مستقیم خورشید نیاز دارد. بهترین مکان کنار پنجره‌های جنوبی یا بالکن‌های آفتاب‌گیر است. اگر نور طبیعی کافی در خانه ندارید، می‌توانید از چراغ رشد (Grow Light) استفاده کنید.

دما: گیاه تره مقاوم به سرما است و می‌تواند در دماهای پایین زنده بماند. اما برای رشد مطلوب به دمای بین 10 تا 25 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد و دماهای زیر 5 درجه سانتی‌گراد رشد گیاه را کند می‌کند. دمای مطلوب برای جوانه‌زنی بذرهای تره نیز 15 تا 20 درجه سانتی‌گراد است. بذرها در شرایط مطلوب (دما و رطوبت کافی) طی 7 تا 10 روز جوانه می‌زنند.  

خاک: خاک لومی یا شنی-لومی (سبک) غنی از موارد آلی و دارای زهکش مناسب با اسدیته بین 6 تا 6.5 برای کاشت بذر تره مناسب است. ترکیب پیشنهادی:

  • ۲ قسمت خاک باغچه یا خاک گلدان آماده
  • ۱ قسمت کمپوست یا ورمی‌کمپوست
  • ۱ قسمت ماسه یا پرلیت برای بهبود زهکشی

گلدان: گلدانی که ۱۵ سانتی‌متر عمق داشته باشد کافیست، چون تره ریشه‌های عمیقی ندارد. اگر قصد دارید بذرها را متراکم بکارید، از یک جعبه یا گلدان مستطیلی استفاده کنید تا فضای کافی برای رشد فراهم شود.

روش کاشت تره از بذر

1. آماده‌سازی خاک

  • خاک را در گلدان بریزید و کمی فشرده کنید.
  • سطح خاک را با اسپری مرطوب کنید.

نکته: در باغچه خاک را به عمق 20 تا 25 سانتی‌متر شخم زیر‌ و‌ رو کنید و همزمان 3 تا 5 کیلوگرم برای هر متر مربع، کود دامی پوسیده یا کمپوست به خاک اضافه کنید. خاک باید نرم و عاری از سنگ و علف‌های هرز باشد.  

2. کاشت بذر

  • بذرها را به صورت یکنواخت روی خاک پخش کنید.
  • روی بذرها یک لایه نازک (حدود 1 سانتی‌متر) خاک نرم یا ورمیکولیت بریزید.
  • 2 گرم بذر برای یک متر مربع کافیست.

3. آبیاری اولیه

  • با اسپری آب، خاک را مرطوب کنید.
  • دقت کنید که بذرها جابه‌جا نشوند.

4. جوانه‌زنی

  • دمای مطلوب برای جوانه‌زنی بذرهای تره نیز 15تا 20 درجه سانتی‌گراد است.
  • بذرها معمولاً بعد از ۷ تا ۱۴ روز سبز می‌شوند.
  • در این مدت خاک باید همیشه مرطوب (نه غرقاب) باشد.

مراقبت‌های لازم بعد از سبز شدن

1. آبیاری

  • تره به رطوبت یکنواخت نیاز دارد.
  • آبیاری باید به گونه‌ای باشد که خاک همیشه مرطوب بماند اما آب در زیر گلدان جمع نشود.
  • آبیاری بیش‌ازحد می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه و کاهش کیفیت محصول باشد.
  • خشکی خاک می‌تواند منجر به کاهش رشد و کیفیت برگ‌ها شود.  

2. کوددهی

  • هر ۳ تا ۴ هفته یک بار از کود مایع رقیق یا ورمی‌کمپوست استفاده کنید.
  • بهترین زمان برای اولین کوددهی 4 هفته پس از کاشت است.  
  • اگر برگ‌ها رنگ پریده و زرد شدند، نشانه کمبود نیتروژن است و باید کوددهی انجام شود.

3. هرس و مراقبت

  • برگ‌های زرد یا خشک را حذف کنید.
  • اگر گیاه خیلی متراکم شد، می‌توانید کمی از آن را تنک کنید تا جریان هوا بهتر شود.
  • آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز
  • علف‌های هرز را به‌صورت دستی یا با استفاده از ابزار مناسب حذف کنید.
  • شته‌ها، تریپس‌ها، مگس پیاز آفات رایج و سفیدک سطحی، زنگ و پوسیدگی ریشه بیماری‌های تره هستند.
  • استفاده از بذرهای سالم، حفظ فاصله بین ردیف‌ها برای تهویه بهتر، اجتناب از آبیاری بیش‌ازحد روش‌های پیشگیری و استفاده از صابون‌های حشره‌کش و در صورت شدید بودن خسارت استفاده از حشره‌کش‌ها و قارچ‌کش‌های شیمیایی روش‌های کنترل آفات و بیماری‌هاست.  

4. زمان برداشت تره

  • اولین برداشت معمولاً ۴۵ تا ۶۰ روز بعد از کاشت (گیاه حدود 25 سانتی‌متر ارتقاع دارد) انجام می‌شود.
  • برای برداشت، کافی است برگ‌ها را با قیچی از سطح خاک ببُرید.
  • ریشه و پیازچه گیاه باقی می‌ماند و دوباره برگ‌های تازه تولید می‌کند.
  • یک کاشت تره می‌تواند چندین بار محصول بدهد و اگر شرایط آبیاري و تغذیه تره خوب باشد شما می توانید هر دو هفته یکبار آن را برداشت کنید.
  • تره را پس از سبزشدن بايد زود به زود چيد تا برگها پهن نشود.


نکات طلایی برای موفقیت در کاشت تره

  1. اگر می‌خواهید همیشه تره تازه داشته باشید، هر ۲ تا ۳ هفته یک بار دوباره بذر بکارید.
  2. آبیاری بیش از حد باعث پوسیدگی ریشه می‌شود، پس تعادل را حفظ کنید.
  3. اگر قصد دارید در مقیاس بزرگ‌تر (مثلاً جعبه‌های چوبی یا باغچه حیاط) بکارید، فاصله ردیف‌ها حدود ۱۵ سانتی‌متر در نظر بگیرید.
  4. می‌توانید قبل از کاشت بذرها را حدود 24 ساعت در آب ولرم (خنک‌تر از چای سرد شده) بخیسانید تا جوانه‌زنی بهتر و سریعتر اتفاق بیفتد.
  5. بعد از کاشت بذرها در گلدان و آبیاری اولیه می‌توانید روی گلدان را با یک پلاستیک شفاف بپوشانید. با این کار فضای زیر پلاستیک گرم و مرطوب می‌ماند و بذرها سریعتر و بهتر جوانه می‌زنند.  
  6. تره نسبت به سرما مقاوم است و می‌توانید آن را در بیشتر فصل‌ها پرورش دهید.

کاشت تره در خانه یکی از ساده‌ترین و لذت‌بخش‌ترین روش‌های تولید سبزی تازه است. تنها با یک بسته بذر، کمی خاک و یک گلدان می‌توانید بارها و بارها تره تازه برداشت کنید. این کار نه‌تنها به صرفه‌جویی کمک می‌کند، بلکه تجربه‌ای شیرین از باغبانی خانگی را برایتان به همراه دارد.

برای تهیه بذر تره با کیفیت و شروع کاشت در خانه، [اینجا کلیک کنید].

برای مشاوره تخصصی در مورد کاشت و نگهداری از گیاه، [اینجا کلیک کنید].

سؤالات متداول

1. آیا می‌توان تره را فقط در آپارتمان بدون بالکن پرورش داد؟
بله، کافی است گلدان را کنار پنجره آفتاب‌گیر یا زیر چراغ رشد بگذارید.

2. چند بار می‌توان از یک کاشت برداشت کرد؟
بسته به شرایط نگهداری، معمولاً ۳ تا ۴ بار برداشت امکان‌پذیر است.

3. چه زمانی باید بذر جدید بکاریم؟
هر ۲ تا ۳ هفته یک بار بذر جدید بکارید تا همیشه تره تازه در دسترس داشته باشید.

4. برگ‌های تره من زرد شده، علت چیست؟
ممکن است به دلیل کمبود مواد غذایی یا آبیاری نامنظم باشد. کمی کود مایع و آبیاری منظم مشکل را حل می‌کند.