شوید یکی از محبوبترین سبزیهای ایرانی است که با عطر دلپذیر و خواص فراوانش جای ویژهای در آشپزخانهها دارد. این سبزی پرطرفدار بهراحتی در گلدان، باغچه یا حتی جعبههای کوچک کاشت رشد میکند و گزینهای عالی برای علاقهمندان به باغبانی خانگی است. با انتخاب بذر باکیفیت و شرایط سادهی نگهداری، میتوانید بهراحتی شوید تازه و سالم در خانه پرورش دهید.
شوید (Dill) یکی از قدیمیترین گیاهان دارویی و خوراکی است که بشر از آن استفاده کرده است. پیشینهی استفاده از شوید به بیش از ۵ هزار سال پیش بازمیگردد و ردپای آن را میتوان در تمدنهای کهن مانند مصر باستان، یونان، رم و ایران یافت.
در مصر باستان، شوید نه تنها بهعنوان چاشنی غذایی، بلکه بهعنوان دارویی ارزشمند برای درمان بیماریهای گوارشی و بهبود خواب استفاده میشد. مصریها آن را در معجونهای دارویی خود میگنجاندند و باور داشتند که خاصیت تسکیندهنده دارد.
در یونان و روم باستان، شوید نماد شادی و خوششانسی بود. سربازان رومی قبل از نبرد از روغن شوید استفاده میکردند تا آرامش بیشتری پیدا کنند. همچنین در آشپزی یونانیها، شوید نقش پررنگی داشت و هنوز هم دارد، بهویژه در غذاهای دریایی و نانی به نام نان شوید.
در طب سنتی ایران، شوید جایگاه ویژهای دارد. پزشکان بزرگ ایرانی همچون ابوعلیسینا از شوید برای درمان نفخ، دلدرد و حتی بیماریهای مرتبط با کبد استفاده میکردند. دمنوش شوید یکی از نسخههای رایج برای تقویت سیستم گوارش و کاهش دردهای شکمی بوده است.
امروزه شوید همچنان بهعنوان یکی از پرکاربردترین سبزیجات در آشپزی ایرانی شناخته میشود. از شویدپلو گرفته تا کوکوسبزی و ترشیجات خانگی، شوید نقشی مهم در طعمدهی به غذاهای اصیل ایرانی ایفا میکند. افزون بر این، خواص دارویی آن همچنان مورد توجه متخصصان طب سنتی و تغذیه است.
شوید با نام علمی Anethum graveolens از خانواده چتریان (Umbelliferae) یا همان خانواده جعفری، گشنیز و هویج است. این گیاه بومی مناطق مدیترانهای، آسیای غربی و جنوب غربی آسیا است و امروزه در بسیاری از نقاط جهان، بهویژه در ایران، هند، اروپا و آمریکا کشت میشود.
شوید گیاهی یکساله است، یعنی طی یک فصل رشد کرده و سپس به مرحله گلدهی و بذردهی میرسد. این گیاه دارای ساقهای راست و منشعب، با ارتفاعی بین ۳۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر است. برگهای آن به رنگ سبز مایل به آبی، بسیار نازک، رشتهای و پر از بریدگی هستند؛ به همین دلیل ظاهری نازک و ظریف دارند که به زیبایی سبزی نیز افزوده است.
گلهای شوید کوچک، زرد رنگ و بهصورت چترهای مرکب در انتهای ساقهها قرار میگیرند. پس از گلدهی، بذرهای بیضیشکل و صاف تولید میشوند که عطری قوی و طعمی خاص دارند. جالب است بدانید که در طب سنتی، هم برگ و هم بذر شوید، هر دو برای مصارف دارویی مورد استفاده قرار میگیرند.
انتخاب بذر
برای پرورش شوید تازه و پرپشت در خانه، بذر باکیفیت نقش کلیدی دارد. انتخاب بذر معتبر، یعنی قدم اول برای یک باغچه موفق!
زمان کاشت
شوید گیاه فصل خنک است. بهترین زمان کاشت آن:
کاشت در فصل گرمتر باعث زودرس شدن گیاه و کاهش کیفیت برگها میشود.
خاک
شوید در خاکهای سبک، حاصلخیز و با زهکشی خوب بهترین رشد را دارد. برای آمادهسازی خاک:
تراکم و عمق کاشت
بذر شوید را در کرت به صورت دستپاش یا خطی بکارید.
آبیاری
نور
شوید به نور زیاد نیاز دارد. بنابراین:
دما
کوددهی
شوید برای رشد و سرسبزی برگها به کود ازت نیاز دارد.
آفات، بیماریها و علفهای هرز
شوید گیاهی نسبتاً مقاوم است، اما مانند هر گیاه دیگری ممکن است با برخی آفات و بیماریها روبهرو شود.
برداشت
شوید بهسرعت رشد میکند و در ۴ تا ۶ هفته قابل برداشت میشود.
نکتههای تکمیلی:
دیدگاه خود را بنویسید